Krótka trasa do Zamku Leśna Skała i Piekielnej Przełęczy

Góry Stołowe słyną z  niepowtarzalnych formacji skalnych i malowniczych szlaków turystycznych. Sprawdź jak zaplanować wycieczkę do Szczytnej – miasta położonego w Otulinie Narodowego Parku Gór Stołowych w Kotlinie Kłodzkiej

Jak dotrzeć do Gór Stołowych z Wrocławia?

Trasę rozpoczynamy na przystanku kolejowym Szczytna (456 m), na który dostaniemy się pociągami Kolei Dolnośląskich kursującymi na trasach: Wrocław Główny – Kudowa-Zdrój oraz Wałbrzych Miasto – Kudowa-Zdrój. To doskonała okazja na skorzystanie z oferty Dolnośląskiego Biletu Weekendowego. W cenie 59 złotych możemy dotrzeć do Sczytnej oraz powrócić z wycieczki w wyjątkowo atrakcyjnej cenie. Bilet uprawnia do nieograniczonej liczby przejazdów pociągami Kolei Dolnośląskich oraz POLREGIO od godz. 18.00 w piątek, do godz. 6.00 w poniedziałek.

Historia przystanku kolejowego Szczytna

W latach 1890-1902 stacja funkcjonowała jako Rückers-Reinerz (Szczytna-Duszniki), a w latach 1945-1975 jako Szczytna Śląska. Przystanek znajduje się na zbudowanej przez Pruskie Koleje Państwowe w 1890 r. linii z Kłodzka, przedłużonej w 1902 r. do Dusznik-Zdroju, a następnie w 1905 r. do Kudowy-Zdroju. W w związku ze szkodami powodziowymi linia była zamknięta w latach 1998-2000 na odcinku Polanica-Zdrój – Kudowa-Zdrój.  Całą trasę ponownie zamknięto w 2010 r, aż do rewitalizacji odcinka Duszniki-Zdrój – Kudowa-Zdrój. Po otwarciu linii w 2013 r. ruch na niej przejęły Koleje Dolnośląskie.

Dawna stacja posiadała niegdyś dwa perony, cztery tory przelotowe i dwa ślepo zakończone prowadzące do ładowni. Po wznowieniu ruchu w 2000 r. czynny jest tylko jeden tor, a stację zredukowano do roli przystanku. Ruchem sterowano z dobudówki dyżurnego ruchu Sc przy budynku dworca z lat 1910-1912 i nastawni Sc1 na południowej głowicy, która została rozebrana w około 2015 r. Na stacji zachowała się zrujnowana wieża ciśnień pochodząca z 1905 r. Środkowa część budynku dworca powstała w 1890 r., trzy lata później rozbudowano skrzydła boczne z poczekalnią i magazynem oraz wzniesiono wieżę. Na pierwotnie końcowej stacji prowadzono także intensywny ruch towarowy z huty szkła i tartaku.

Szczytna – najważniejsze atrakcje i zabytki

Rozpoczynając wędrówkę obieramy żółty szlak, który prowadzi nas najpierw ulicą Pocztową, a następnie Sienkiewicza. Na skrzyżowaniu mijamy dawny Hotel Germania, w którego budynku obecnie mieści się Miejski Ośrodek Kultury. Przekraczamy Bystrzycę Dusznicką, mijamy pocztę i docieramy do szosy Wrocław – Kudowa-Zdrój. Przekraczamy Kamienny Potok, przy moście stoi figura św. Jana Nepomucena z 1711 r., fundacji Christopha von Hartiga, a naprzeciwko dawna gospoda Zum Stern (Pod Gwiazdą). Za mostem skręcamy w ul. Leśną, skąd można podejść 350 m w lewo deptakiem do pałacu i kościoła.

Po drodze mijamy folwark z XVIII-XIX w. z Ławeczką Zagłoby i Szwejka na dziedzińcu. Klasycystyczny pałac z poł. XIX w. zbudowano na miejscu XVI-wiecznego dworu. Na wzgórzu powyżej stoi barokowy kościół św. Jana Chrzciciela zbudowany wg projektu A. Scholza w latach 1721-1723. Przebudowano i powiększono go o transept w latach 1907-1908. Wewnątrz znajduje się barokowe wyposażenie z drugiej połowy XVIII w., ołtarz główny (najprawdopodobniej związany jest z warsztatem rzeźbiarskim L. Jaschkego z Barda), ołtarze boczne z 1729 r. i ambona z 1748 r. (te są dziełami M. Klahra). Można tu także zobaczyć płytę nagrobną cystersa z Henrykowa – Zygfryda von Hochberga z 1832 r., nawiązującą do renesansu. Przy kościele stoi kolumna Matki Boskiej Zwycięskiej, postawiona w 1724 r. przez Michała Viecentza oraz odnaleziony w 1985 r. pręgierz z 1545 r., służący przez lata jako podpora sklepienia obory. Naprzeciwko stoi barokowa plebania z 1746 r. i budynek dawnego klasztoru z XIX/XX w., który od 1945 r. funkcjonujący jako szkoła.

Przy skrzyżowaniu stoi willa dawnego właściciela huty Carla Böhme (obecnie przedszkole). Pusty teren po lewej zajmowała niegdyś Huta Szkła H. Rohrbach & Carl Böhme, założona w 1890 r., funkcjonująca po 1945 r. jako Zakłady Szkła Gospodarczego i Huta Szkła Kryształowego Sudety. Zakład zlikwidowano w 2014 r. i w całości rozebrano.

Skręcamy w widokową szutrówkę, skracającą zakos ulicy i rozpoczynamy podejście w masywie Szczytnika – najniższym piętrze Gór Stołowych. Przecinamy ul. Leśną i wkraczamy w las, podchodząc stromo ścieżką u stóp grupy Orlich Skał (Widokowa, Tsunami, Płetwa i Zamkowa Baszta). Docieramy do ulicy u wejścia do Zamku Leśna Skała.

Historia Zamku Leśna Skała

W latach 1790-1791 w miejscu Zamku Leśna Skała zbudowano na skale fort podobny do pobliskiego Fortu Fryderyka na Kamiennej Górze. Obecny, neogotycki pałac wzniósł w latach 1831–1838 właściciel Szczytnej major hr. Leopold von Hochberg jako rezydencję myśliwską. W 1860 r. budynek kupili bracia Rohrbachowie, właściciele huty szkła w Batorowie. W 1892 r. ich córka Helena Klein wraz z mężem dobudowali kaplicę MB Królowej Pokoju, która od 1912 r. udostępniono jest dla ogółu wiernych. Do dziś odprawiane są w niej niedzielne nabożeństwa. W 1929 r. zamek kupili księża Misjonarze Św. Rodziny, którzy dokonali kolejnej rozbudowy. W latach 50. XX w. w obiekcie ulokowano dom pomocy społecznej dla niepełnosprawnych intelektualnie mężczyzn. W 2006 r. budynek powrócił w ręce zakonników, którzy po likwidacji DPS-u w 2020 r. udostępnili zamek do zwiedzania. Wzorowany na średniowiecznych zamkach rycerskich obiekt składa się z trzech kondygnacji i czterech wież, otoczony jest suchą fosą i murami obronnymi.  Przy bramie stoi figura św. Jana Nepomucena z 1723 r.

Jak kształtuje się trasa do Polanicy-Zdroju?

Ulicą Zamkową docieramy do wejścia na Orle Skały. Na krawędzi masywu Szczytnika położone są piaskowcowe skały o kilkudziesięciometrowej wysokości. Już w XIX w. powstał tu punkt widokowy z panoramą Gór Stołowych, Bystrzyckich i Wzgórz Lewińskich z położoną w dole Szczytną.

Mijamy klasztor Misjonarzy Świętej Rodziny z 1929 r. i skręcamy w drogę gruntową, z której możemy skręcić w lewo i 50 m spaceru ścieżką dotrzeć do krzyża misyjnego z 1933 r. Trzymając się szlaku podchodzimy lekko na siodło pod Szczytnikiem (589 m) i mijamy kulminacje Piaskowca (578 m) oraz Kamiennika (580 m). Następnie schodzimy do wyjścia z lasu i przysiółka Piekielna Góra z restauracją Piekiełko, osiągając ulicą widokową Piekielną Przełęcz (505 m) z wiatą. Idąc drogą bitą omijamy szczyt Piekielnej Góry (537 m), po czym kontynuujemy zejście przecinając ulicę Wiejską i docierając po chwili do ulicy Piastowskiej w Polanicy-Zdroju.

Zabytkowe pensjonaty, Park i Dom Zdrojowy, Pijalnia wód  – najważniejsze atrakcje Polanicy Zdroju

Kontynuując wędrówkę ulicą Piotrowską mijamy szereg zabytkowych pensjonatów, po lewej: Haus Glatzer z ok. 1905 r. (obecnie Villa Vital), Haus Elch z ok. 1925 r., Haus Elsa z 1928 r., Haus George z ok. 1925 r., Haus Lohengrin z ok. 1910 r. i Haus Woytala z ok. 1907 r. (później DW Syrena), a po prawej: Haus Birkenhof  z 1910 r. (później DW Pod Brzozami), Haus Zimmermann z 1906 r. (obecnie Villa Alexandra), Villa Charlotte z 1909 r. i Haus Clara z 1906 r. (obecnie część ośrodka Jantar). Docieramy do ul. Parkowej obok Villi Viktoria z 1906 r. (obecnie ośrodek Jantar) i przecinamy Park Zdrojowy.

W parku położony jest Dom Zdrojowy z lat 1905-1906, do którego w 1929 r. dostawiono Zakład Przyrodoleczniczy. Obecnie w budynku ulokowano sanatorium Wielka Pieniawa, przy którym można podziwiać pokazy Kolorowej Fontanny z tryskającą na 12 m podświetlaną wodą. Poza tym w Parku Zdrojowym znajduje się Szachownica Plenerowa. Począwszy od 1963 r. w sierpniu odbywa się tu Międzynarodowy Festiwal Szachowy im. Akiby Rubinsteina. Można tu także podziwiać kwitnące na przełomie wiosny i lata różaneczniki.

Dalej mijamy dawne Haus Hedwig z 1907 r. i Haus Fundner z 1908 r., obecnie połączone jako Hotel Szarotka, a następnie Villę Anneliese z ok. 1910 r. i dawną pocztę z 1907 r., mieszczącą w latach 1927-45 zarząd uzdrowiska. Naprzeciwko znajduje się Teatr Zdrojowy i pijalnia wód. Pochodząca z 1911 r. pijalnia połączona jest z halą spacerową, kawiarnią i teatrem zdrojowym z 1925 r.

Skręcamy w deptak na ul. Zdrojowej, biegnący nad Bystrzycą Dusznicką. Stoją tu: Haus Berolina z ok. 1920 r., Haus Libelle/Grille i Haus Germania, oba z ok. 1910 r. Idziemy deptakiem wśród licznych restauracji i obok dawnych pensjonatów: Haus am Berg z 1878 r., przebudowanego w 1930 r. i Berghaus z ok. 1911 r. Przekraczamy dwie odnogi Bystrzycy Dusznickiej, między którymi stoi Tyroler Hof (Dwór Tyrolski) z 1887 r. (obecnie Hotel Europa). Ostatni odcinek deptaka prowadzi obok zajazdu Zur Weistritz (Nad Bystrzycą) z lat 1888-90, kina Union-Theater (później Światowid) z 1929 r. i drukarni Gutenberga z 1911 r. po prawej. Po lewej znajduje się Haus Lucia z ok. 1910 r. i dawny zajazd Grüner Wald (Zielony Las) z 2. poł. XIX w.

Jesteśmy w centrum Polanicy-Zdroju (365 m), gdzie skręcamy w ul. Warszawską, którą biegnie szosa do Bystrzycy Kłodzkiej. Za skrzyżowaniem znajdują się: pomnikowa topola, pomnik poległych w I wojnie światowej z pocz. lat 20. XX w., od 1945 r. upamiętniający powrót Dolnego Śląska do Macierzy oraz pomnik Sybiraków z 2012 r. Mijamy komisariat policji, w którym w latach 1932-2002 mieściła się siedziba Urzędu Gminy oraz pocztę z 1927 r. Idziemy przez kompleks willi i dawnych pensjonatów z pocz. XX w. i okresu międzywojennego z budynkiem dawnego Hotelu Polanica z 1967 r. (obecnie Willa Wolność). Na rogu ul. Mariańskiej stoi Haus Rheinsberg z ok. 1912 r., skręcamy tu w deptak, prowadzący obok uruchomionej w 1993 r. Rozlewni Wód Mineralnych nr 2, w latach 1912-54 funkcjonowała tu szlifiernia szkła kryształowego Franza Wittwera. Docieramy na stację kolejową Polanica-Zdrój (383 m), gdzie kończy się nasza trasa.

Jak wygodnie powrócić z Polanicy-Zdroju pociągiem? Historia stacji kolejowej w Polanicy-Zdroju

Na stacji Polanica-Zdrój zatrzymują się pociągi Kolei Dolnośląskich kursujące w relacjach: Wrocław Główny – Kudowa-Zdrój oraz Wałbrzych Miasto– Kudowa-Zdrój, dlatego z wycieczki możesz wygodnie powrócić pociągiem.

Stacja Polanica-Zdrój powstała w 1890 r. na zbudowanej przez Pruskie Koleje Państwowe linii Kłodzko – Szczytna, przedłużonej w latach 1902-1905 do Kudowy-Zdroju. W latach 1998-2000 linia była zamknięta na odcinku Polanica-Zdrój – Kudowa-Zdrój w związku ze szkodami powodziowymi, całą trasę ponownie zamknięto w 2010 r. Po rewitalizacji odcinka Duszniki-Zdrój – Kudowa-Zdrój linię ponownie otwarto w 2013 r., a ruch przejęły Koleje Dolnośląskie. Stację Polanica-Zdrój zbudowano na południe od centrum uzdrowiska, na granicy właściwego miasta i osiedla Nowa Sokołówka. Stacja posiada dwa perony i trzy tory przelotowe oraz dwa ślepo zakończone tory do ładowni. Ruchem kieruje dobudowane do budynku dworca pomieszczenie dyżurnego ruchu (PZ) i usytuowana na zachodniej głowicy stacji nastawnia PZ1 z 1910 r. Co ciekawe do dzisiaj zachowały się oryginalne semafory kształtowe. Budynek dworca powstał w 1890 r. i pierwotnie posiadał ceglaną elewację w stylu przemysłowym. W latach 1905-1907 dworzec rozbudowano od zachodu i zwarto z parterową poczekalnią, zbudowano drewnianą poczekalnię letnią, wiatę peronową i magazyn towarowy.

Sprawdź aktualny rozkład jazdy pociągów Kolei Dolnośląskich na stacji Szczytna:
Nowa Ruda stacja PKP ➤ Rozkład jazdy pociągów KD i PKP | Koleje Dolnośląskie (kolejedolnoslaskie.pl)

Sprawdź aktualny rozkład jazdy pociągów Kolei Dolnośląskich na stacji Polanica Zdrój:
Nowa Ruda stacja PKP ➤ Polanica-Zdrój stacja PKP ➤ rozkład jazdy – bilety | Koleje Dolnośląskie (kolejedolnoslaskie.pl)