Karkonosze są idealnym kierunkiem zarówno dla doświadczonych podróżników jak i dla turystów poszukujących łagodnych szlaków. Malownicze rejony obfitują w różnorodne trasy i liczne atrakcje. Dowiedz się, które atrakcje Szklarskiej Poręby warto zobaczyć oraz jaką trasę do Owczych Skał, Hali Szrenickiej i Śnieżnych Kotłów wybrać
Jak dotrzeć do Jakuszyc pociągiem?
Pieszą wędrówkę rozpoczynamy na przystanku kolejowego Szklarska Poręba, Polana Jakuszycka. Na miejsce dojedziemy w wygodny sposób pociągami Kolei Dolnośląskich, kursującymi ze stacji Szklarska Poręba Górna. To doskonała okazja na skorzystanie z oferty Dolnośląskiego Biletu Weekendowego. W cenie 59 złotych możesz dotrzeć do Jakuszyc oraz z powrócić z wycieczki w wyjątkowo atrakcyjnej cenie z niemal każdego zakątka Dolnego Śląska! Bilet uprawnia do nieograniczonej liczby przejazdów pociągami Kolei Dolnośląskich oraz POLREGIO od godz. 18.00 w piątek do godz. 6.00 w poniedziałek.
Historia stacji Polana Jakuszycka
Przystanek znajdujący się na Przełęczy Szklarskiej, oddzielającej Karkonosze i Góry Izerskie powstał na linii z Piechowic przez Szklarską Porębę do Harrachova i Tanvaldu. Linia powstała w 1902 r. z inicjatywy Pruskich Kolei Państwowych jako część trasy Jelenia Góra – Liberec. Górska trasa kolejowa przebiega między zboczami Gór Izerskich i obfituje w podjazdy i ciasne łuki. W 1922 r. linię zelektryfikowano na odcinku Jelenia Góra – Kořenov, jednak w 1945 r. trakcję elektryczną usunięto. W 1947 r. zamknięto ruch pasażerski na odcinku Szklarska Poręba Huta – Harrachov, a 10 lat później również na trasie Szklarska Poręba Górna – Szklarska Poręba Huta. Ruch towarowy do Harrachova zamknięto ok. 1960 r., a pozostały odcinek do zakładu przeróbki kamienia Czerwony Potok funkcjonował do 1997 r. Nieczynną linię przejął Urząd Marszałkowski Województwa Dolnośląskiego. Po remoncie w latach 2009-2010 uruchomiono połączenia pasażerskie na trasie Szklarska Poręba Górna – Liberec, obsługiwane przez koleje czeskie. W grudniu 2022 r. stację przeniesiono do nowej lokalizacji i zmieniono jej nazwę na obecnie funkcjonującą. Obecnie w Jakuszycach pociągi zatrzymują się przy samym Dolnośląskim Centrum Sportu, którego uroczyste otwarcie odbyło się kilka miesięcy wcześniej – we wrześniu 2022 r. Jakuszyce słynie jako centrum sportów zimowych: narciarstwa biegowego ze słynnym Biegiem Piastów, czy biathlonu. Natomiast latem z okolicznych tras korzystają rowerzyści górscy.
Jaki obrać szlak ze stacji Polana Jakuszycka do Owczych Skał?
Z peronu idziemy do głównej szosy Praga – Jelenia Góra, którą biegnie szlak zielony. Mijamy Katzensteinbaude (Schronisko przy Kocich Skałach) i dawny urząd celny, połączone obecnie jako Hotel Biathlon. Schodzimy obok dawnej szkołę z 1925 r. (obecnie Gospoda Graniczna Bombaj), Hotelu Jakuszyce oraz stacji benzynowej.
Przecinamy potok Kamienna i skręcamy w szutrową Drogę na Baseny. Na skrzyżowaniu stoi budynek Fredrichbaude Jacobstal (Schronisko Fryderyka Jakuszyce) i leśnictwa Hinterberg (Tylna Góra, obecnie Gościniec Leśniczówka). Wkraczamy w las i podchodzimy doliną Kamiennej do kompleksu stawów retencyjnych. Skręcamy w bitą drogę, która przechodzi w gruntową, bardziej stromą ścieżkę, którą docieramy do linii grzbietu i wypłaszczenia z Owczymi Skałami.
Te granitowe skałki zawdzięczają nazwę swojemu wyjątkowemu wyglądowi. Składają się one bowiem z kilku ostańców, których kombinacja przypomina kształtem owce. Owcze Skały mierzą do 20 m wysokości, są to jedne z najpiękniejszych i najbardziej popularnych formacji skalnych w Karkonoszach. Ze skałek roztacza się szeroka panorama na Szrenicę i Mumlawski Wierch.
Jak kształtuje się trasa do Schroniska na Hali Szrenickiej?
Osiągamy siodło pod Przedziałem (1068 m), na którym przecinamy dawny tor saneczkowy. Kolejny odcinek trasy będzie prowadził terenem podmokłym z licznie występującą wełnianką i drewnianymi pomostami. Podchodzimy zboczami Mumlawskiego Wierchu (1218 m) z widokowymi wyrębami i przecinamy jeden ze źródliskowych cieków Kamieńczyka. Wkraczamy na teren Karkonoskiego Parku Narodowego, a następnie kierujemy się do Hali Szrenickiej (1201 m) przy dawnym kąpielisku i kolejnym cieku Kamieńczyka.
Na środku hali stoi duży budynek Schroniska PTTK na Hali Szrenickiej, dawnej Neue Schlesische Baude (Nowe Śląskie Schronisko – starym nazwano obiekt Pod Łabskim Szczytem). Pierwotnie była to buda pasterska z 1787 r., przekształcona na schronisko, które rozbudowano do obecnej postaci aż trzykrotnie w: 1895 r., 1909 r. i 1939 r. Drobnych modyfikacji budynku dokonano jeszcze po pożarze z 1975 r. Z Hali Szrenieckiej rozpościera się przepiękna panorama Gór Izerskich i położonej w dole Szklarskiej Poręby.
Opuszczając Halę wkraczamy na oznaczony czerwonym kolorem Główny Szlak Sudecki im. Mieczysława Orłowicza. Podchodzimy brukowaną drogą obok wyciągu narciarskiego i wkraczamy w teren porośnięty kosodrzewiną. Osiągamy skrzyżowanie Graniczna Łąka (1313 m) ze starym drogowskazem i granicą polsko-czeską. Obrany przez nas szlak zwany Drogą Przyjaźni Polsko-Czeskiej od tej pory będzie się wił po obu stronach granicy, głównym grzbietem Karkonoszy.
Można tu podejść 350 m drogą dojazdową na szczyt Szrenicy (1361 m). Znajduje się tu Schronisko Reifträgerbaude pochodzące z lat 1921-1922. Autorami projektu budynku byli bracia Alber z Jeleniej Góry. W 1951 r. obiekt przejęło PTTK jako Schronisko Szrenica. Brak remontów doprowadził do zamknięcia schroniska w 1967 r., dodatkowo w 1972 r. pożar zniszczył dach. Remont zakończono dopiero w 1991 r., rok później obiekt przeszedł w ręce prywatne. Obok schroniska urządzono w 2019 r. taras widokowy. Na północnych zboczach Szrenicy znajduje się duży ośrodek narciarski z kilkoma trasami zjazdowymi. Pod szczyt prowadzi wyciąg krzesełkowy ze Szklarskiej Poręby.
Śnieżne Kotły – polodowcowe formy terenu z malowniczą, górską panoramą
Skręcamy w drogę szutrową i schodzimy lekko w dół do formacji skalnej znanej jako Trzy Świnki. Skały zbudowane są z granitu porfirowatego, ich wysokość dochodzi do 8 m. Przed nami panorama kolejnych etapów naszej trasy z Łabskim Szczytem. Osiągamy Mokrą Przełęcz (1291 m), z której rozpoczynamy podejście na Śnieżne Kotły. Mijamy skałę Twarożnik, której nazwa wzięła się od podobieństwa do gomółki sera. Łagodnym podejściem mijamy kulminację Sokolnika (1384 m) i docieramy do skrzyżowania Czeska Budka (1406 m). Po drodze możemy już podziwiać rozległe widoki na Góry Izerskie i Kotlinę Jeleniogórską z otaczającymi pasmami górskimi. Przy dobrych warunkach, z tego miejsca widać także widać Góry Łużyckie i Ještěd w Czechach. Mijamy kulminację Łabskiego Szczytu (1470 m) z charakterystycznym rumowiskiem skalnym. Po chwili docieramy na Równię pod Śnieżnymi Kotłami (1483 m), a następnie najwyższy punkt Kotłów (1497 m). Stoi tu charakterystyczny budynek z wieżą – dawne schronisko Schneegrubenbaude, które powstało w 1837 r. i zostało znacznie rozbudowane w latach 1895-97. Od 1961 r. funkcjonuje tu Radiowo-Telewizyjny Ośrodek Nadawczy Śnieżne Kotły, później umieszczono także nadajniki sieci komórkowych. W związku z tym obiekt jest niedostępny dla turystów. Na kulminacji znajdują się skałki Czarcia Ambona, przy których urządzono miejsce odpoczynku.
Śnieżne Kotły składają się z dwóch cyrków lodowcowych, wyrzeźbionych w plejstocenie przez spływający z grzbietu Karkonoszy lodowiec. Mały Śnieżny Kocioł ma ok. 300 m głębokości i do 100 m wysokości ścian skalnych, zaś Wielki – ok. 250 m głębokości i do 150 m wysokości. Ściany kotłów przecięte są żlebami, u ich podnóża utworzyły się stożki usypiskowe (piargi). Ściany skalne zbudowane są z granitu, jedynie w Małym Śnieżnym Kotle znajduje się żyła bazaltu. Lodowiec usypał na przedpolu kotłów pięć wałów morenowych. Na ich dnie znajdują się polodowcowe Śnieżne Stawki i kilka młak.
Śnieżne Kotły stanowią rzadki w Sudetach przykład rzeźby alpejskiej. Rośnie w nich wiele chronionych gatunków roślin. Na żyle bazaltowej występuje endemiczna skalnica śnieżna (jedyne stanowisko w Europie Środkowej) i skalnica bazaltowa, znana tylko z tego miejsca. Rosną tu przykłady flory alpejskiej i arktycznej – sasanka alpejska, pierwiosnek maleńki, wawrzynek wilczełyko, tojad mocny, róża alpejska, modrzyk górski, zimoziół północny, miłosna górska, rdest wężownik oraz porosty miseczkowate.
Warto obejść krawędź kotła z kilkoma punktami widokowymi. Za dawnym schroniskiem znajduje się pierwszy z punktów widokowych na Wielki Śnieżny Kocioł – Mały Ganek, na krawędzi 150-metrowego urwiska o skomplikowanej rzeźbie. Znajduje się tutaj wiele żlebów i filarów skalnychm.in.: Filar Alchemików, Rynna św. Elma, Rynna Skrzatów, Ząb Rekina, Żleb Laborantów i Szkaradny Komin. Naprzeciwko znajduje się kulminacja Wielkiego Szyszaka (1509 m) z widocznymi ruinami pomnika cesarza Wilhelma I z 1888 r. W dole widać 2 polodowcowe Śnieżne Stawki i kilka małych zbiorniczków Młaka.
Kamienną ścieżką skrajem urwiska kierujemy się do następnego punktu widokowego, znajdującego się na Turni Popiela. Kolejny możemy znaleźć na Suchych Basztach.
Odcinek szlaku na Przełęcz pod Śmielcem jest w zimie zamknięty ze względu na ryzyko lawin. Obejście wyznaczono południową stroną Wielkiego Szyszaka. Mijamy stary drogowskaz na odejściu dawnego szlaku na szczyt i docieramy do ostatniego punktu widokowego na Wielki Śnieżny Kocioł.
Szczyt nosił dawniej nazwę Wysokie Koło. Do tej pory jest to jego niemiecka i czeska nazwa, zaś Wielkim Szyszakiem nazywają sąsiedni Śmielec.
Jak powrócić ze Śnieżnych Kotłów do Szklarskiej Poręby?
Wracamy na Równię pod Śnieżnymi Kotłami, gdzie zmieniamy szlak na żółty i rozpoczynamy zejście kamienistą ścieżką, opuszczając grzbiet Karkonoszy. Schodzimy zboczem Łabskiego Szczytu coraz bardziej stromo, przez mozaikę kosodrzewiny i skalnych rumowisk. Przed nami panorama Gór Izerskich, Kotliny Jeleniogórskiej i otaczających ją pasm górskich ze Szklarską Porębą w dole. Następnie idziemy zakosami skrajem Łabskiego Kotła i przez górną część Hali pod Łabskim Szczytem do Mokrego Rozdroża (1260 m).
W zimie oraz w okresie ochrony cietrzewi (1 kwietnia – 31 maja), odcinek szlaku żółtego od Równi pod Śnieżnymi Kotłami do szlaku niebieskiego nad Mokrym Rozdrożem jest zamknięty. Można go ominąć szlakiem czerwonym i niebieskim przez Łabski Szczyt.
Po chwili docieramy na środek Hali pod Łabskim Szczytem (1170 m).
Stoi tu Alte Schlesische Baude (Stare Śląskie Schronisko), powstałe jako buda pasterska i strażnica graniczna na Czeskiej Ścieżce w 1632 r. Obecne schronisko powstało w 1909 r. i został odbudowane po pożarze z 1915 r. Obok w 1938 r. postawiono budynek pomocniczy. Obecnie funkcjonuje tu Schronisko PTTK pod Łabskim Szczytem.
Schodzimy dalej szutrową drogą dojazdową do schroniska. Mijamy skałę Wahadło w grupie Kukułczych Skał, dwie odnogi Szrenickiego Potoku i miejsce odpoczynku. Opuszczamy granice Karkonoskiego Parku Narodowego i skręcamy w drogę gruntową (954 m), która schodzi stromo wzdłuż Szrenickiego Potoku.
Atrakcje Szklarskiej Poręby: Złote Jamy, Muzeum Minerałów i zabytkowe wille
Podążamy szutrową Starą Drogą mijając znajdującą się w pobliżu wychodnię z żyłami ametystu i przecinamy Złoty Potok obok Złotych Jam z widocznymi wyrobiskami. Docieramy do ul. Kilińskiego na skraju Szklarskiej Poręby w osiedlu Marysin. Stoi tu willa Althelenenfels (Stare Skały Heleny) z 1885 r., w której mieści się obecnie Muzeum Mineralogiczne. Jego wystawy prezentują blisko 3000 minerałów i skamieniałości z całego świata, a także meteoryt Gibeon. Znajduje się tu także kolekcja szkieletów dinozaurów. Przed budynkiem ustawiono Las Karboński – skamieniałe pnie drzewa Dadoxylon sprzed ok. 300 milionów lat.
Docieramy do kompleksu Platinum Mountain Hotel & Spa, naprzeciwko w głębi widać willę Neuhelenenfels (Nowe Skały Heleny, obecnie Rezydencja Myśliwska Silva). W parku rosną pomnikowe drzewa – jodła grecka i buk. Mijamy pensjonaty – Marie Elisabeth (obecnie Pory Roku), von Siegroth-Pauli (obecnie Bossa Nova) i Haus Barlomin (obecnie Retro). Docieramy do Villi Lemmel z 1912 r. (obecnie Five Seasons Two), naprzeciwko znajduje się dawny zakład leczniczy dr Haase-Koeppe i Villa Irene z 1905 r. Zaś naprzeciwko Villi Diana z 1907 r. i Victoria Carola z 1909 r. stoi artystyczna kompozycja Krąg 2000 Azyl Żelaznych Ludzi z głazem 100 Ton.
Koło Villi Nora z 1911 r. skręcamy w ul. 1 Maja (644 m), jesteśmy w centrum Szklarskiej Poręby. Mijamy dawny Marienbad (obecnie hotel Kryształ) i przekraczamy potok Kamieńczyk. Dalej stoi zbudowany na miejscu dawnego młyna okazały Berghotel Lukasmühle z lat 1921-22 (obecnie Młyn Świętego Łukasza) i restauracja Weidmannsheil (obecnie Biblioteka Miejska). Przecinamy rzekę Kamienną, wkraczając do Szklarskiej Poręby Górnej. Docieramy do skweru Twórców Radiowej Trójki z pomnikiem Ducha Gór z 2010 r. i głównej ul. Jedności Narodowej, którą biegnie ruchliwa szosa Praga – Jelenia Góra.
Idziemy w górę doliny Kamiennej obok Hotelu am Schenkenstein (obecnie DW Bożena). Swoją niemiecką nazwę wziął od położonych naprzeciwko skał Karczmarz. Mijamy liczne zabytkowe pensjonaty i restauracje, z których wyróżnia się dawna apteka z końca XIX w. (obecnie restauracja Fantazja) oraz Weinstuben (Izba Winna) z 1889 r. (obecnie restauracja 654). Dalej stoi neorenesansowy budynek poczty z ok. 1900 r.
Wygodny powrót ze Szklarskiej Poręby do Wrocławia
Docieramy do końca szlaku żółtego (658 m), czeka nas teraz podejście na stację kolejową, prowadzące czerwonym Głównym Szlakiem Sudeckim im. Mieczysława Orłowicza. Skręcamy w ul. Granitową, mijamy Urząd Miejski, ulokowany w Villi Weissbachstein (Skała Białego Potoku) i źródło. Dalej znajdują się Ville Anna Maria (obecnie Willa na Cichej) i Vierlinden (Cztery Lipy). Naprzeciwko, na skwerze Jana Pawła II stoi pomnik poległych żołnierzy II Armii WP. Obok Villi Emma z ok. 1909 r. przecinamy szosę ze Świeradowa-Zdroju i opuszczamy szlak. Idziemy deptakiem, skracając zakos ul. Dworcowej do stacji Szklarska Poręba Górna (707 m).
Stacja położona jest nad centrum Szklarskiej Poręby, pod szczytem Hutniczej Górski (771 m). Na stacji kilkanaście razy dziennie zatrzymują się pociągi kursujące na trasie Szklarska Poręba Górna – Jelenie Góra – Wałbrzych – Wrocław Główny.
Sprawdź aktualny rozkład jazdy pociągów Kolei Dolnośląskich do stacji Szklarska Poręba Górna: Szklarska Poręba Górna stacja PKP ➤ rozkład jazdy – bilety | Koleje Dolnośląskie (kolejedolnoslaskie.pl)
Sprawdź aktualny rozkład jazdy pociągów Kolei Dolnośląskich do stacji Szklarska Poręba Polana Jakuszycka: Szklarska Poręba Polana Jakuszycka stacja PKP ➤ rozkład jazdy – bilety | Koleje Dolnośląskie (kolejedolnoslaskie.pl)