
Władysław III Warneńczyk
Władysław III przyszedł na świat 31 października 1424 roku w Krakowie. Był najstarszym synem sędziwego już króla Władysława II Jagiełły i Zofii Holszańskiej. Narodziny następcy tronu przyjęto z ogromną radością i ulgą. Gdyby Jagiełło nie doczekał się męskiego potomka, korona Polska miała przejść w ręce Fryderyka Hohenzollerna, syna margrabiego brandenburskiego.
Prawa synów Jagiełły (w 1427 roku urodził się drugi syn Kazimierz) do objęcia schedy po śmierci ojca zostały potwierdzone w Jedlni w 1430 roku. Stało się to kosztem wzmocnienia pozycji szlachty, która uzyskała ważny dla siebie przywilej zakazujący aresztowania jej przedstawiciela bez wyroku sądu. Wybór taki gwarantował kontynuację związku z Litwą. Gdy zmarł król Jagiełło, 10-letni Władysław III został koronowany 25 lipca 1343 roku. W imieniu małoletniego monarchy rzeczywistą władzę sprawowała rada królewska pod przewodnictwem biskupa Zbigniewa Oleśnickiego. Wkrótce doszło do kolejnej wojny z Krzyżakami, zakończonej ich klęską i podpisaniem pokoju w Brześciu Kujawskim w 1435 roku. Pięć lat później doszło do formalnego zerwania unii polsko-litewskiej, po tym Litwini obwołali wielkim księciem i samodzielnym władcą Litwy 13-letniego brata Władysława III – Kazimierza.
W 1440 roku po śmierci króla Czech i Węgier Albrechta II, Władysław III przyjął koronę węgierską. 17 lipca tego samego roku został koronowany jako Władysław I. Przejmując władzę na Węgrzech króle elekt zobowiązał się bronić ten kraj przed ekspansją turecką. Walka z Turkami osmańskimi doprowadziła do zubożenia skarbu królewskiego oraz osłabienia władzy podczas nieobecności króla w Polsce. Pierwsza wyprawa Jagiellończyka zakończyła się korzystnym dla niego pokojem. Sułtan Murad III postanowił wycofać się z części zajmowanych terenów, zwolnić chrześcijańskich jeńców oraz wypłacić znacznych sum na rzecz polskiego i węgierskiego króla.
Za namową legata papieskiego król Władysław postanowił zerwać warunki pokoju i zaatakował Turków. Zakończyło się to klęską wojsk chrześcijańskich i śmiercią Władysława w bitwie pod Warną, którą stoczono 10 listopada 1444 roku. Ciała króla, któremu nadano przydomek Warneńczyk, nigdy nie odnaleziono. Jego śmierć oznaczała koniec idei krucjaty przeciwko Turkom, którzy w 1453 roku zdobyli Konstantynopol, tym samym kończąc historię tysiącletniego Bizancjum.