
Jan III Sobieski
Jan III Sobieski urodził się 17 sierpnia 1629 roku w Olesku. Był synem kasztelana krakowskiego, wojewody bełskiego i ruskiego Jakuba Sobieskiego. Był też po kądzieli wnukiem hetmana wielkiego koronnego Stanisława Żółkiewskiego. Przyszły król zdobył wszechstronne wykształcenie na Uniwersytecie Jagiellońskim oraz zagranicą. Swoją wiedzę teoretyczną szybko przyszło mu skonfrontować z praktyką pól bitewnych w okresie wojen kozackich, moskiewskich i szwedzkich. Wiele nauczył się pod Beresteczkiem, a po zwycięstwie pod Podhajcami otrzymał buławę hetmana wielkiego koronnego (1668). Jednak chwałę i sławę przyniosło mu spektakularne zwycięstwo nad wojskami tureckimi w bitwie pod Chocimiem, jesienią 1673 roku.
Dzień przed bitwą chocimską we Lwowie zmarł król Michał Korybut Wiśniowiecki i to Sobieskiego jednogłośnie wybrano na jego następcę. Był on zwolennikiem sojuszu z Francją skierowanego przeciwko Brandenburgii i monarchii Habsburskiej, którego celem miało być między innymi odzyskanie Prus Książęcych. W Jaworowie zawarł nawet tajne porozumienie z Ludwikiem XIV. Jednak zagrożenie ze strony Turcji zmusiło króla do zmiany orientacji politycznej i do ułożenia się z dworem austriackim przeciwko sułtanatowi. Świadomy zagrożenia i konsekwencji ataku tureckiego uznał za zasadne uczestnictwo armii polskiej poza granicami Rzeczypospolitej. Sejm poparł jego stanowisko i zatwierdził przymierze z Austrią, które zobowiązywało strony do wzajemnej pomocy w przypadku ataku na Kraków bądź Wiedeń.
W połowie lipca 1863 roku wezyr Kara Mustafa rozpoczął oblężenie Wiednia. Wówczas Sobieski zebrał 25-tysięczną armię, z którą wyruszył na odsiecz. Obejmując dowodzenie nad wojskami sprzymierzonymi 12 września pokonał armię turecką. O zwycięstwie przesądził zmasowany atak polskiej husarii. Sukces Sobieskiego przyniósł mu międzynarodową sławę jako obrońcy chrześcijaństwa. Rok później Polska przystąpiła do Świętej Ligi, czyli sojuszu Państwa Kościelnego, Wenecji i Austrii skierowanemu przeciwko Turcji. Polska jednak nie odniosła konkretnych korzyści wynikających z tego związku.
Biorąc pod uwagę trudną sytuację państwa Sobieski czasowo odłożył moment koronacji. Doszło do niej dopiero 2 lutego 1676 roku. Jan III Sobieski zmarł w swojej rezydencji w Wilanowie 17 czerwca 1696 roku i został pochowany w kościele Kapucynów w Warszawie. W 1734 roku prochy króla oraz jego żony Marii Kazimiery złożono na Wawelu. Do historii literatury staropolskiej weszły listy króla do swojej ukochanej, będąc jednym z najważniejszych zabytków epistolograficznych.