Mieszko I

Mieszko I urodził się ok. 930 roku i był synem legendarnego Siemomysła z rodu Piastów. Jest pierwszym poświadczonym źródłowo władcą Polski, sprawującym władzę od ok. 960 roku. W kronikach imię księcia Polan podawano różnorodnie: Mysko, Mieszka, Mieszek. Natomiast Gall Anonim zapisał je w zlatynizowanej formie Mesco. W tych pierwszych wzmiankach występuje nie jako jeden z naczelników plemiennych, lecz jako rex, czyli ktoś równy królowi.

Mieszko wywodził się z plemiona Polan znad Warty, które zjednoczył z plemionami słowiańskimi z obszarów pomiędzy Odrą a Wisłą. Jednak wewnętrzna konsolidacja nie rozwiązywała problemów zagrożenia zewnętrznego. Aby uchronić zachodnie granice przed ekspansją niemiecką pod pretekstem misyjnym, Mieszko zdecydował się przyjąć chrzest za pośrednictwem Czech. Tym samym państwo Polan zyskało silnego sojusznika. Związek obu państw został umocniony poprzez ślub księcia piastowskiego z córką księcia czeskiego Bolesława I Okrutnego z dynastii Przemyślidów – Dobrawą (zwaną również Dąbrówką). Chrzest, do którego doszło w 966 roku, włączył państwo Mieszka I na stałe w krąg zachodnioeuropejskiej cywilizacji łacińskiej. Dwa lata później duchowny imieniem Jordan założył w Poznaniu pierwsze polskie biskupstwo misyjne, podległe bezpośrednio papieżowi.

Mieszko I w czasie swoich rządów rozszerzył panowanie na Ziemią Lubuską, należącą wcześniej do Wieletów. Następnie podporządkował siebie Pomorze Zachodnie ze Szczecinem, Kołobrzegiem i Wolinem, w bitwie pod Cedynią (972) rozgromił wojska margrabiego marchii wschodniej – Hodona. Oprócz tego przyłączył Małopolskę i Śląsk. Nie udało mu się utrzymać przyłączonych wcześniej Grodów Czerwieńskich, które utracił na rzecz Rusi Kijowskiej. Kształt ówczesnego państwa polskiego został utrwalony w dokumencie Dagome iudex, którym książę oddał swe państwo pod opiekę papiestwa, w zamian za co jej mieszkańcy mieli płacić daninę (świętopietrze). Twórca państwowości polskiej zmarł 25 maja 992 roku.