Henryk II Pobożny
Książę Henryk II Pobożny urodził między 1196 a 1207 rokiem, jako trzeci syn Henryka I Brodatego i świętej Jadwigi von Andechs. Jego osoba po raz pierwszy pojawia się w dokumentach, w święta Bożego Narodzenia w 1208 roku gdzie występuje w roli świadka. Po śmierci w starszych braci – Bolesława (w dzieciństwie) i Konrada Kędzierzawego (1213), Henryk stał się jedynym dziedzicem Dolnego Śląska. Henryk I Brodaty dość szybko dopuścił Pobożnego do współrządów, gdyż już od 1222 roku potwierdzał on dokumentowe nadania ojca. W latach 1229-1230 kierował kampanią mającą na celu odzyskanie i zabezpieczenie Lubusza. Natomiast w latach 1233 i 1234 aktywnie wspierał ojca w akcjach w Prusach i Wielkopolsce. Od 1234 roku Pobożny nosił tytuł księcia śląskiego i (wielko)polskiego. W 1238 roku, po śmierci ojca rozpoczął samodzielne rządy.
Właściwie silne i niepodważalne rządy Pobożny sprawował tylko na dziedzicznym Dolnym Śląsku. W Wielkopolsce i ziemi krakowskiej tytuł do sprawowania władzy opierał się na elekcji możnych. Jako pierwsze spod jego władzy wyłamały się Opolszczyzna i ziemia sandomierska. Po tych niepowodzeniach zaczął odnosić sukcesy, najpierw zażegnując konflikt z Kościołem, a następnie zwyciężając Brandenburczyków w bitwie pod Lubuszem w 1239 roku. Henryk II umocnił swoją pozycję również dzięki ścisłym więzom politycznym z Przemyślidami, poślubiając córkę króla Czech Przemysła Ottokara I – Annę.
Plany stworzenia jednolitego piastowskiego państwa legły w gruzach wraz z najazdem Mongołów w 1241 roku. 9 kwietnia doszło do bitwy pod Legnicą, która zakończyła się klęską wojsk Henryka i jego sprzymierzeńców, oraz śmiercią księcia. Ciało Henryka Pobożnego pozbawione głowy i zbroi zostało zidentyfikowane przez jego żonę. Identyfikację ułatwił fakt, że książę miał u lewej stopy sześć palców. Henryk II został pochowany we wrocławskim kościele św. Wincentego przy pl. Nankiera, w dawnym kościele opactwa franciszkanów pod wezwaniem św. Jakuba, gdzie spoczywał do II wojny światowej. O heroiczne postawie Henryka i bitwie z Mongołami opowiada obecnie wystawa w Muzeum Bitwy Legnickiej w Legnickim Polu.
Po śmierci Henryka Pobożnego, pozycja polityczna zdobyta przez niego i jego ojca upadła. Następca Pobożnego, Bolesław II Rogatka zwany Łysym, dysponował już tylko posiadłościami na Śląsku. Wkrótce stał się założycielem legnickiej linii Piastów.
