Władysław Jagiełło

Jagiełło był spadkobiercą Olgierda, który w 1377 roku pozostawił po sobie Wielkie Księstwo Litewskie, liczące około miliona kilometrów kwadratowych. Jednak było to państwo pogańskie, nieustannie narażone na ataki pod pretekstem chrystianizacji ze strony Zakonu Krzyżackiego. Dlatego propozycja małopolskich możnych poślubienia przez Jagiełłę Jadwigi Andegaweńskiej, a przez to możliwość wejścia do wspólnoty chrześcijańskiej, została z zadowoleniem przyjęta przez Litwinów. W sierpniu 1385 roku podpisano układ w Krewie, na mocy którego Jagiełło w zamian za rękę polskiej władczyni przyrzekł trwale połączyć ziemie Litwy i Rusi do Korony, a także przyjąć wraz ze swoimi poddanymi chrześcijaństwo. Ten pierwszy warunek okazał się nierealny i następna unia w Horodle (1413) wprowadziła równorzędny związek obu państw.

Przyszły król Polski został ochrzczony 15 lutego 1386 roku, przyjmując imię Władysław. Natomiast 4 marca, już jako mąż Jadwigi, został koronowany w katedrze wawelskiej. Był to moment, który na prawie 200 lat połączył osobą władcy jagiellońskiego Polskę z Wielkim Księstwem Litewskim. Ogromnym sukcesem rządów Jagiełły stało się złamanie potęgi krzyżackiej. Pretekstem do wojny z zakonem był wybuch powstania na Żmudzi wiosną 1409 roku, gdzie ludność obciążona ogromnymi doświadczeniami chwyciła za broń przeciw Krzyżakom. 6 sierpnia tego samego roku, wielki mistrz Ulryk von Jungingen wypowiedział wojnę Polsce. Do największego starcia obu stron doszło niespełna rok później. 15 lipca 1410 roku na polach pod Grunwaldem polskie i litewskie rycerstwo odniosło zwycięstwo, które zapoczątkowało powolny upadek zakonu. Jednak kończący wojnę pokój toruński (1 lutego 1411 roku) nie odpowiadał wielkości grunwaldzkiej wiktorii. Spór z Krzyżakami ciągnął się przez kolejne lata.
Ostatnie lata życia Władysław Jagiełło poświęcił zapewnieniu sukcesji swojemu synowi. Skrzętnie wykorzystała to szlachta, która otrzymała od króla szereg przywilejów, zapewniających jej nietykalność osobistą i majątkową. Jagiełło zmarł 1 czerwca 1434 roku w Gródku i został pochowany na Wawelu. Pozostawił po sobie państwo, które po połączeniu sił Polski i Litwy stało się potęgą ówczesnej Europy.